Kredit karbon (Carbon Credits) adalah satu alat berharga dalam perjuangan menentang perubahan iklim, menawarkan pelbagai manfaat dalam memberi insentif kepada pengurangan pelepasan gas rumah hijau dan menyokong projek-projek lestari. Walau bagaimanapun, seperti mana-mana sistem, terdapat juga potensi penyalahgunaan dan risiko yang berkaitan dengan kredit karbon. Dalam artikel ini, kami akan meneroka manfaat kredit karbon dan membincangkan beberapa penyalahgunaan yang mungkin berlaku.

Manfaat Kredit Karbon:

  1. Mendorong Pengurangan Pelepasan: Kredit karbon memberikan insentif kewangan kepada perniagaan dan organisasi untuk mengurangkan pelepasan gas rumah hijau mereka. Dengan menawarkan nilai pasaran untuk pengurangan pelepasan, kredit karbon mendorong syarikat-syarikat untuk mengadopsi teknologi dan amalan yang lebih bersih, mengakibatkan pengurangan keseluruhan pelepasan karbon.

Contoh: Sebuah syarikat pembuatan memasang peralatan yang cekap tenaga, mengurangkan penggunaan tenaga dan pelepasan karbon. Syarikat tersebut kemudian boleh menghasilkan kredit karbon dengan mengkuantifikasi pengurangan pelepasan. Ini memberikan insentif kepada perniagaan lain untuk menerima pakai langkah-langkah yang sama dalam kecekapan tenaga.

  1. Menyokong Tenaga Boleh Diperbaharui dan Projek-Projek Lestari: Kredit karbon menggalakkan perkembangan dan pengembangan sumber tenaga boleh diperbaharui seperti tenaga angin, solar, dan hidro. Pendapatan yang diperoleh daripada penjualan kredit karbon dapat membantu membiayai pembinaan projek-projek tenaga boleh diperbaharui baru, menjadikan tenaga bersih lebih berdaya maju secara kewangan.

Contoh: Sebuah syarikat tenaga solar memasang panel solar secara besar-besaran dengan sokongan kredit karbon. Pendapatan daripada penjualan kredit-kredit ini membantu menampung kos awal projek, menjadikannya lebih ekonomi dan mempercepat peralihan kepada tenaga boleh diperbaharui.

  1. Membiayai Pemeliharaan dan Pemuliharaan Alam Sekitar: Kredit karbon dapat membiayai projek-projek yang memberi tumpuan kepada penghutanan semula (reforestation), penanaman hutan (afforestation), dan amalan pengurusan tanah lestari. Inisiatif-inisiatif ini membantu menangkap karbon dioksida dan memulihkan ekosistem, memberikan manfaat alam sekitar tambahan selain pengurangan pelepasan.

Contoh: Sebuah organisasi pemuliharaan melaksanakan projek penghutanan semula, menanam pokok-pokok di tanah yang gondol kerana penebangan hutan. Kredit karbon yang dihasilkan daripada projek tersebut dapat dijual untuk menyokong usaha penghutanan semula yang berterusan, meningkatkan biodiversiti dan mengurangkan perubahan iklim.

Penyalahgunaan dan Risiko Kredit Karbon:

  1. Kiraan Pengesanan Pelepasan yang Melampau: Terdapat risiko pengesanan yang berlebihan terhadap pengurangan pelepasan sebenar yang dicapai oleh suatu projek. Jika pengukuran atau proses pengesahan yang tidak tepat digunakan, ia boleh menghasilkan “kredit hantu” (phantom credits) yang tidak benar-benar mewakili pengurangan pelepasan.

Contoh: Suatu projek mendakwa telah mengurangkan pelepasan sejumlah tertentu tetapi tidak mempunyai pengesahan bebas (independent verification) yang sewajarnya. Pada hakikatnya, pengurangan pelepasan mungkin tidak sebesar yang didakwa, yang mengakibatkan pengeluaran kredit karbon yang tidak sah.

  1. Pencatatan Berganda: Pencatatan berganda berlaku apabila kredit karbon yang sama digunakan untuk menjejaskan pelepasan oleh entiti-entiti yang berbeza secara serentak. Amalan ini merosakkan integriti sistem kredit karbon dan membesarkan kesan pengurangan pelepasan yang dirasai.

Contoh: Sebuah kredit karbon dijual kepada satu syarikat, yang menggunakannya untuk mengurangkan nilai pelepasan mereka. Walau bagaimanapun, kredit yang sama juga dijual kepada syarikat lain, membenarkan kedua-duanya untuk menuntut pengurangan pelepasan yang sama. Ini mengakibatkan pendedahan yang berlebihan terhadap pengurangan pelepasan sebenar yang berlaku.

  1. Kurangnya Nilai Tambah (Additionality): Nilai Tambah merujuk kepada konsep bahawa kredit karbon harus menyokong projek-projek yang melebihi amalan kebiasaan. Jika projek-projek mendapat kredit untuk aktiviti yang tetap akan mereka jalankan dalam apa jua keadaan, ia merosakkan keberkesanan kredit karbon sebagai insentif untuk pengurangan pelepasan.

Contoh: Sebuah syarikat tenaga menuntut kredit karbon untuk projek tenaga boleh diperbaharui yang akan berdaya maju walaupun tanpa sokongan kewangan kredit tersebut. Dalam kes ini, projek itu kurang mempunyai nilai tambah sebenar, kerana ia akan berlaku walaupun tanpa sokongan kredit.

Kesimpulannya, kredit karbon menawarkan manfaat yang signifikan dengan memberi insentif kepada pengurangan pelepasan dan menyokong projek-projek lestari. Walau bagaimanapun, adalah penting untuk mengatasi risiko dan penyalahgunaan yang berkaitan dengan kredit karbon untuk memastikan integriti dan keberkesanannya dalam memerangi perubahan iklim. Proses pengesahan yang telus, metodologi pengukuran yang tepat, dan pengawasan yang kukuh adalah penting untuk memelihara kredibiliti sistem kredit karbon dan memaksimumkan impak positifnya terhadap planet kita.

Oleh: Nazrul Efendy Bin Noordin